Кітапхана ережесі

Осы ереже «Ш. Есенов атындағы КМТИУ (Yessenov University-дің (бұдан әрі — YU) ғылыми кітапханасы туралы ереженің» негізінде құрастырылды және кітапханалар мен кітапхананы пайдаланушылар арасындағы қатынасты реттейді.

Оқырманның:

• ҒК ұсынатын кітапханалық-библиографиялық және ақпараттық қызметтің негізгі түрлерін пайдалануға;
• ҒК қорының құрамы туралы толық ақпарат және ақпарат көздерін іздеу мен таңдауға кеңес түрінде көмек алуға;
• құжаттарды уақытша пайдалану үшін үйге немесе оқу залына алуға;
• кітапхана аралық абонемент бойынша құжаттарды немесе олардың көшірмелерін немесе белгіленген тәртіп бойынша құжаттарды электрондық жеткізуге;
• ҒК өткізетін іс-шараларға қатысуға;
• ҒК-ның әкімшілігіне әртүрлі сұраныстармен және ұсыныстармен шығуға құқықтары бар.

Ғылыми кітапхананы пайдаланудың осы ережесін орындауға міндетті:

• ҒК қорынан алынған кітаптарға және басқа құжаттарға ұқыпты қарап, оларды белгіленген мерзімде қайтаруға;
• әдебиеттерді алған кезде әрбір басылымды қарап шығып және қандай да болмасын ақау тапса ол туралы ҒК қызметкеріне хабарлайды, құжаттарды соңғы пайдаланған оқырман жауап береді;
• жыл сайын оқу жылының басында қолда бар барлық басылымдарды көрсетіп, қайта тіркеуден өту қажет; қайта тіркеуден өтпеген оқырманға қызмет көрсетілмейді;
• университеттен кеткен кезде ҒК-ға барлық басылымдарды, оқырман картасын өткізулері және кету қағазына қол қойғызулары қажет;
• басылым жоғалған немесе бүлінген жағдайда ҒК мойындаған және құнына сай жоғалған басылымды ауыстыру қажет (орнын толтыру керек);
• ҒК-ға келгенде тыныштық пен тәртіпті сақтауға және басқа қызметкерлермен, оқырмандармен сыпайы қатынасты ұстауға міндетті.

• аспа басылымдарын және басқа құжаттарды, егер олар оқырман формулярында жазылмаған болса, ҒК-ның бөлмелерінен алып шығуға;
• оқырман картасын өзге адамға беруге;
• ҒК-да орналасқан дербес компьютерде әртүрлі жұмыс түрлерін рұқсатсыз орындауға;
• ҒК бөлмелеріне сыртқы киіммен кіруге рұқсат етілмейді.

ҒК өзінің қызметінде оқырман құқығын жүзеге асыруды қамтамасыз етеді. Ғылыми кітапхананың міндеттері:

• университет бейініне сәйкес өзінің қорын қалыптастыру;
• ҒК барлық қағаз, электрондық аудио-бейне және басқа тасушылардағы қорларына оқырмандардың қатынасуын қамтамасыз ету;
• оқырмандарға каталогтар жүйесі және кітапханалық ақпарат беру арқылы кітапханалық қордың құрамы туралы толық ақпаратты ұсыну;
• оқырмандарға ақпарат көздерін іздеу және таңдауға кеңес береді, олардың ақпараттық мәдениетін көтеруге көмектесу;
• ҒК-ның қорындағы құжаттарды пайдаланады, сақтайды және есебін жүргізеді;
• өз қорларының түгел сақталуына жауап беру;
• оқырмандардың жоғары деңгейлі рухани және адамгершілігін қалыптастыруға, кең ғылыми ой-өрісін дамытуға, шығармашылық ойлауды қалыптастыруға септігін тигізетін және ары қарай өздігінен білім алу қабілетін қалыптастыру үшін гуманитарлық-ағартушылық жұмыстарды жүргізіп, көпшілік іс-шараларды ұйымдастыру;
• кітапханада оқырмандарға жайлы жұмыс істеуін қолдап және жағдай жасау.

Оқырман ҒК-ға жазылу кезінде белгіленген тәртіпте осы ережемен танысады:

• профессор-оқытушылар құрамы мен cтуденттер, магистранттар және аспиранттар ҒК-ға YU –не оқуға қабылданғаны туралы бұйрық негізінде жазылады;
• ҒК-ға жазылу оқытушылар мен қызметкерлер YU -нің қызметкері жеке куәлігін, қызметкерлерді басқару бөлімінен алған анықтаманы көрсетулері керек;

Абонементтегі басылымдар үйге мына төмендегі мерзімдерге беріледі:

• оқу басылымдары – студенттерге, магистранттарға оқу бағдарламалары мен жоспарларына сай бір семестрге немесе оқу жылына; оқытушыларға, аспиранттарға – оқу жылына (15 данадан асырмай) беріледі;
• оқытушылар жаз кезеңінде жұмыс істеу үшін оқу әдебиеттерін 7 данаға дейін ала алады;
• өте қажет оқу басылымдары “қысқа мерзімді абонементке” кіргізіледі (10-нан 30 күнге дейін);
• ғылыми басылымдар 20 күнге 7 данаға дейін барлық оқырмандарға беріледі;
• көркем әдебиеттер 10 күнге дейін беріледі;
• көптомдық басылымдар бір уақытта 2 томнан артық берілмейді;
• ғылыми және көркем басылымдарды басқа оқырмандар тарапынан сұраныс болмаса (немесе қысқартылған, егер басылым жоғары сұранысқа ие болса) пайдалану мерзімі ұзартылуы мүмкін;
• оқырман басылымды алу кезінде әр дана үшін кітап формулярына алған күні, қол қоюға міндетті;
• сырттай оқу бөлімінің студенттері тек сессия кезінде ғана басылымдармен қамтамасыз етіледі;
• оқытушылар, аспиранттар кітапхананың кез-келген абонементін пайдалана алады (университеттен кеткен жағдайда кету қағазына барлық оқу абонементтері қол қояды);
• университеттің оқытушылары мен қызметкерлері оқу жылының соңында, яғни 1 шілдеге дейін барлық кітапхана басылымдарын (бірақ 5 данадан көп емес) тапсыруға немесе пайдалану мерзімін ұзартуға, берешектің жоқтығы туралы бақылау парағын алуға және кезекті еңбек демалысына шыққанға дейін оны бухгалтерия есеп айырысу бөліміне тапсыруға міндетті;
• оқытушылар мен қызметкерлер бақылау парағын тапсырғаннан кейін жазғы демалыс кезінде қажетті әдебиеттерді ала алады.

• оқу залында бір мезгілде берілетін басылым саны 7 данадан аспауы керек;
• оқу залының жабылуына 1 сағат қалғанда басылымдарды “түнгі абонементке” алуға болады, саны 3 данадан аспауы керек (энциклопедиялар және басқа анықтамалық басылымдар, жалғыз даналы және кітапхананың негізгі кітап сақтау бөлімінен басылымдар берілмейді);
• “түнгі абонементке” басылым оқырманға кепілге оқырманның жеке куәлігі арқылы беріледі;
• оқытушының жетекшілігімен студенттердің өзіндік жұмысында (СӨЖ) пайдалану үшін оқу залынан құжаттар оқытушының жауапкершілігіне жүктеліп беріледі.
• интернет желісін оқу залдарында пайдалануға болады;

• электрондық залда YU –не оқуға қабылданғаны туралы бұйрық негізінде қызмет көрсетіледі;
• залға алғашқы келген кезде пайдаланушы тіркеуден және залды пайдалану ережесі мен техника қауіпсіздігі ережесі туралы зал қызметкерінің түсіндірмесінен өтеді;
• интернет желісінде жұмыс істеу үшін жазылу барысында міндетті түрде ақпаратты іздеу тақырыбы көрсетіледі;
• интернет желісінде жұмыс істеу үшін күніне, студенттерге 1 сағат, оқытушыларға, аспиранттар мен магистранттарға – 2 сағат беріледі;
• пайдаланушылар құрал-жабдықтарға ұқыпты болуға міндетті, компьютер жабдықтарының жарамсыздығын байқаған жағдайда тез арада зал қызметкеріне хабар беру керек;
• пайдаланушылар оқу және ғылыми мақсатта 15 минут аралығында электрондық почта арқылы хат жазысу жүргізуге құқылы. Жеке хат жазысуға рұқсат берілмейді;
• залдарда оқу және ғылыми материалдары бар жекеменшік CD-ROM, аудио, бейнежазбаларды қолдануға рұқсат етіледі.
•  

• ережені бұзған оқырмандар 1 айдан және одан көп уақытқа ҒК-ны пайдалану құқығынан айрылуы мүмкін.